Ըստ ՀՀ օրենսդրության՝ հաշմանդամություն ունեցող են համարվում այն անձինք, ովքեր չեն կարողանում կամ թերի են կատարում կյանքի համար կարևոր նշանակություն ունեցող գործողություններ՝ ելնելով իրենց ֆիզիկական կամ մտավոր որևէ սահմանափակումից։ 

Հաշմանդամություն ունեցողներն ունեն ՀՀ Սահմանադրությամբ և օրենքներով սահմանված նույն իրավունքները, ազատությունները և պարտականությունները, ինչպես այլ անձինք։

Հաշմանդամություն ունեցող ճանաչված ՀՀ քաղաքացիների համար նախատեսված իրավունքներն ու ազատությունները տարածվում են նաև օրենսդրությամբ սահմանված կարգով փախստականի կարգավիճակ ունեցող անձանց վրա:

Պարտադիր ժամկետային զինվորական ծառայության շարքային կազմի զինծառայողի հաշմանդամության զինվորական կենսաթոշակի չափը սահմանված է՝

• 50,600 դրամ ֆունկցիոնալության խորը աստիճանի սահմանափակման դեպքում (1-ին խմբի հաշմանդամություն),
• 41,400 դրամ ֆունկցիոնալության ծանր աստիճանի սահմանափակման դեպքում (2-րդ խմբի հաշմանդամություն),
• 38,000 դրամ ֆունկցիոնալության միջին աստիճանի սահմանափակման դեպքում (3-րդ խմբի հաշմանդամություն)։

Անձը հաշմանդամություն ունեցող է ճանաչվում իր ֆունկցիոնալության գնահատման արդյունքներով։ Ֆունկցիոնալության սահմանափակման աստիճանը կարող է լինել թեթև, միջին, ծանր, խորը:

Այո՛, հնարավոր է։

Ֆունկցիոնալության գնահատման արդյունքները բողոքարկելու համար անհրաժեշտ է՝

• մուտք գործել e-disability.am,
• սեղմել «Դիմում» կոճակը,
• ընտրել «Վերագնահատում» բաժինը, 
• ընտրել «Գնահատող հանձնաժողովի կողմից որոշված ֆունկցիոնալության սահմանափակման աստիճանի բողոքարկում»,
• սեղմել «Շարունակել»,
• ընտրել, թե ում համար է լրացվում հայտը, 
• սեղմել «Շարունակել»,
• լրացնել անհրաժեշտ ողջ տեղեկատվությունը, 
• սեղմել «Ուղարկել»։

• Եթե անձի ֆունկցիոնալության սահմանափակման աստիճանը ցածր է 4%-ից, ապա անձը չի ճանաչվում հաշմանդամություն ունեցող,
• Եթե 5-24% միջակայքում է, ապա անձը չի ճանաչվում հաշմանդամություն ունեցող, սահմանվում է ֆունկցիոնալության թեթև աստիճանի սահմանափակում, 
• Եթե 25-49% միջակայքում է, ապա անձը ճանաչվում է որպես հաշմանդամություն ունեցող, սահմանվում է ֆունկցիոնալության միջին աստիճանի սահմանափակում, 
• Եթե 50-74% միջակայքում է, ապա սահմանվում է ֆունկցիոնալության ծանր աստիճանի սահմանափակում, 
• Եթե 75-100% միջակայքում է, ապա սահմանվում է ֆունկցիոնալության խորն աստիճանի սահմանափակում։

Բոլոր դեպքերում անձի համար մշակվում է ծառայությունների անհատական ծրագիր և ըստ ֆունկցիոնալության գնահատման չափանիշների և գործիքների՝ երաշխավորվում են ծառայություններ, ինչպես նաև՝ հաշմանդամության նպաստ:

Եթե նկատվում է առողջական վիճակի վատթարացում նախորդ գնահատումից հետո, ապա իրավունք կա ցանկացած պահի դիմելու նոր գնահատման համար՝ ներկայացնելով առողջական ներկա վիճակի մասին անհրաժեշտ բոլոր փաստաթղթերը։

18 տարեկանից բարձր անձանց դեպքում հաշմանդամությունը սահմանվում է 1-2 տարի ժամկետով կամ անժամկետ։

Եթե չափահաս անձի ֆունկցիոնալության սահմանափակման աստիճանը միջին կամ ծանր է գնահատվել, ապա հաշմանդամությունը սահմանվում է 1 տարի ժամկետով, խորն աստիճանի սահմանափակման դեպքում՝ 2 տարի։

Երեխաների դեպքում հաշմանդամությունը սահմանվում է 1-5 տարի ժամկետով կամ մինչև 18 տարին լրանալը։

Եթե երեխայի ֆունկցիոնալության սահմանափակման աստիճանը միջին կամ ծանր է գնահատվել, ապա հաշմանդամությունը սահմանվում է 2 տարի ժամկետով, խորն աստիճանի սահմանափակման դեպքում՝ 5 տարի կամ մինչև 18 տարեկան դառնալը։

Անձին հաշմանդամություն ունեցող անձ ճանաչելու սկիզբ է համարվում անձի կամ նրա ներկայացուցչի գրավոր դիմումի մուտքագրման օրը:

Անձը համարվում է հաշմանդամություն ունեցող մինչև ֆունկցիոնալության գնահատման որոշման մեջ նշված ժամկետին հաջորդող ամսվա 1-ը:

Այո՛, հաշմանդամությունը սահմանվում է առանց ժամկետի այն դեպքում, երբ մասնագետները չեն կանխատեսում ֆունկցիոնալության սահմանափակումների վերականգնման հնարավորություն։

Սա կիրառելի է միայն չափահասների դեպքում։ Երեխաների դեպքում առավելագույն ժամկետը մինչև 18 տարեկան դառնալն է։