Կառուցապատումը որևէ հողամասում կամ արդեն կառուցված շինության մեջ շինարարական աշխատանքների իրականացումն է։ 

Կառուցապատողը կարող է լինել անհատ կամ կազմակերպություն, ով․

• անշարժ գույքի սեփականատերն է,
• ունի սեփականատիրոջ թույլտվությունը՝ գույքը փոփոխելու համար։
  
  

Կառուցապատողն իրավունք ունի իրականացնելու քաղաքաշինական գործունեություն, այսինքն՝ կատարելու շինարարական աշխատանքներ։

• Կռուցապատման թույլտվությունը Երևանի տարածքում տրամադրում է Երևանի քաղաքապետարանը, իսկ մարզերում կառուցապատման թույլտվությունը տրամադրում է համայնքապետարանը։
• Երևան քաղաքի որոշ տարածքներում ձեղնահարկով բնակելի տների կամ օժանդակ շինությունների կառուցապատման թույլտվությունը տրամադրում է տվյալ վարչական շրջանի «Մեկ պատուհան» գրասենյակը։

Շինությունները (կառուցվող օբյեկտները) ունեն ռիսկայնության 5 աստիճան՝

• ցածր,
• միջին,
• միջինից բարձր,
• բարձր,
• բարձրագույն։

Ցածր ռիսկայնության աստիճանի շինությունները են ընթացիկ նորոգման, ներքին հարդարման, տարածքների բարեկարգման և այլ փոքրածավալ աշխատանքների ենթակա օբյեկտները։ Այս դեպքում նախագծման և շինարարության թույլտվություններ անհրաժեշտ չեն։ 

Միջին ռիսկայնության աստիճանի շինություններն են պարզ և փոքրածավալ շինարարական օբյեկտները։ Դրանց նախագծային փաստաթղթերի փորձաքննությունը փոխարինվում է նախագծող կազմակերպության, որակի տեխնիկական հսկողության կամ շինարարական կազմակերպության երաշխավորագրերով:

Միջինից բարձր ռիսկայնության աստիճանի շինություններն են միջին և բարձր կատեգորիաների ռիսկայնության միջակայքի ցուցանիշներով օբյեկտները։ Դրանց նախագծային փաստաթղթերը ենթակա են պարզ փորձաքննության:

Բարձր ռիսկայնության աստիճանի շինություններն են՝ հատուկ և կարևորագույն նշանակության շինարարական օբյեկտները։ Դրանց նախագծային փաստաթղթերը ենթակա են պետական համալիր փորձաքննության։

Բարձրագույն ռիսկայնության աստիճանի շինությունները են հատկապես վտանգավոր, տեխնիկապես բարդ, 2 և ավելի պետությունների շահերին առնչվող (կամ սեյսմիկ պաշտպանության ոլորտի հատուկ նշանակության) օբյեկտները։ Դրանց նախագծային փաստաթղթերը ենթակա են հատուկ համալիր փորձաքննության, իսկ թույլտվությունների տրամադրման պայմաններն ու ժամկետները ամեն առանձին դեպքի համար սահմանում է ՀՀ կառավարությունը։ 

Նախագծման թույլտվությունը (ճարտարապետահատակագծային առաջադրանք) փաստաթուղթ է, որը․

• սահմանում է շինության նախագծման կանոնները,
• նշում է նախագծման պարտադիր պայմանները, պահանջները և սահմանափակումները,
• պարտադիր է քաղաքաշինական գործունեության բոլոր մասնակիցների համար,
• օգտագործվում է նախագծային այլ փաստաթղթեր պատրաստելու համար:
  
  

Թույլտվության հետ միաժամանակ, ըստ անհրաժեշտության, անվճար տրամադրվում են նաև մատակարար կազմակերպությունների (օրինակ՝ ջրի, գազի, էլեկտրականության միացման համար) կողմից սահմանված տեխնիկական պայմանները:

• Նախագծման թույլտվությունը ստանալու համար կարող են դիմել Ֆիզիկական և իրավաբանական այն անձիք, որոնք անշարժ գույքի սեփականատերերն են։
• Նախագծման թույլտվության կարող են դիմել նաև սեփականատերերի օրինական ներկայացուցիչները, որոնք լիազորված են սեփականատերերի կողմից։

Նախագծման թույլտվություն ստանալու համար պետք է դիմել համապատասխան մարմիններին՝ կախված կառուցապատման վայրից:

• Երևանում կառուցապատման դեպքում պետք է դիմել Երևանի քաղաքապետարան: 
• Մարզերում կառուցապատման դեպքում՝ տվյալ մարզի մարզպետարան կամ համայնքապետարան: 

Նախագծման թույլտվության դիմելու համար անհրաժեշտ է ներկայացնել հետևյալ փաստաթղթերը․

• անձնագիր կամ նույնականացման քարտ (իրավաբանական անձի դեպքում՝ պետական ռեգիստրի գրանցման քաղվածք, իսկ լիազորված անձը պետք է ներկայացնի իր անձնագիրը և համապատասխան լիազորագիրը),
• նախագծման թույլտվությունը ստանալու հայտ, 
• անշարժ գույքի նկատմամբ սեփականության իրավունքի կամ օգտագործողի՝ անշարժ գույքը փոփոխելու իրավունքը հաստատող փաստաթղթի պատճենը,
• կառուցապատվող հողամասի հատակագիծը` նախագծվող կամ փոփոխման ենթակա օբյեկտի առաջարկվող տեղանշմամբ (կառույցի գործառնական նշանակության փոփոխության դեպքում` նաև վերջինիս հատակագիծը)։ 

Ո՛չ, նախագծի թույտվությունը տրամադրվում է անվճար։

Նախագծման թույլտվության ժամկետները կախված են շինության ռիսկայնության աստիճանից։

• միջին ռիսկայնության աստիճանի շինությունների համար՝ առավելագույնը 1 տարի,
• միջինից բարձր ռիսկայնության աստիճանի շինությունների համար` առավելագույնը մեկուկես տարի,
• բարձր ռիսկայնության աստիճանի շինությունների համար՝ առավելագույնը` 3 տարի,
• 10,000 քմ-ը գերազանցող մակերեսով բարձր ռիսկայնության աստիճանի օբյեկտների համար՝ առավելագույնը՝ 6 տարի: 

• Ավարտական ակտը կարևոր փաստաթուղթ է շինարարության ոլորտում: Այն հաստատում է, որ շինությունը ավարտված է և պատրաստ է շահագործման:
• Ավարտական ակտը թույլ է տալիս պաշտոնապես գրանցել շենքը և շենքում ներառված բնակարանները։
• Առանց ավարտական ակտի՝ նորակառույց շենքի բնակարանների սեփականատերերը չեն կարող կոմունալ ծառայությունների (գազ, ջուր, էլեկտրականություն) բաժանորդ դառնալ։
• Շինության ավարտական ակտը ստանալով՝ կառուցապատողը միաժամանակ ստանում է նաև շինության շահագործման թույլտվություն։ 

Կառուցապատման ավարտական ակտը ստանալու համար անհրաժեշտ է ներկայացնել․

• դիմողի անձը հաստատող փաստաթղթի պատճենը՝ ֆիզիկական անձի դեպքում (իրավաբանական անձի դեպքում՝ պետական ռեգիստրի գրանցման վկայականի պատճենը), իսկ կառուցապատողի փոխարեն իր օրինական ներկայացուցչի հանդես գալու դեպքում՝ նաև համապատասխան լիազորագիրը,
• ընդունող հանձնաժողովի ակտը (ձև N 3-2-1),
• կատարողական փաստաթղթերի ցանկը կամ շինությունը շահագործման ենթակա լինելու վերաբերյալ համապատասխան տեխնիկական հետազննության դրական եզրակացությունը,
• ավարտական ակտի և շահագործման թույլտվության ձևակերպման համար վճարումների անդորրագրերի բնօրինակները:

Շինության ավարտական ակտը ստանալու համար սահմանված են տեղական տուրքեր։

Կախված շինության մակերեսից՝ անհրաժեշտ է վճարել․

• 50,000 ՀՀ դրամ` մինչև 100 քառակուսի մետր ընդհանուր մակերես ունեցող շենքերի և շինությունների դեպքում,
• 100,000 ՀՀ դրամ` 100-ից մինչև 500 քառակուսի մետր ընդհանուր մակերես ունեցող շենքերի և շինությունների դեպքում,
•  200,000 ՀՀ դրամ` 500-ից մինչև 1,500 քառակուսի մետր ընդհանուր մակերես ունեցող շենքերի և շինությունների դեպքում, 
• 300,000 ՀՀ դրամ` 1,500-ից և ավելի քառակուսի մետր ընդհանուր մակերես ունեցող շենքերի և շինությունների դեպքում։

Բացի ավարտական ակտից՝ անհրաժեշտ է վճարել նաև շահագործման թույլտվության համար հետևյալ կերպ․

• 25,000 ՀՀ դրամ՝ մինչև 100 քառակուսի մետր ընդհանուր մակերես ունեցող շենքերի և շինությունների դեպքում, 

• 50,000 ՀՀ դրամ՝ 100-ից մինչև 500 քառակուսի մետր ընդհանուր մակերես ունեցող շենքերի և շինությունների դեպքում,

• 100,000 ՀՀ դրամ՝ 500-ից մինչև 1,500 քառակուսի մետր ընդհանուր մակերես ունեցող շենքերի և շինությունների դեպքում,

• 150,000 ՀՀ դրամ՝ 1,500-ից և ավելի քառակուսի մետր ընդհանուր մակերես ունեցող շենքերի և շինությունների դեպքում։

Շինության ավարտական ակտը ստանալու համար հնարավոր է դիմել, երբ․

• բոլոր շինարարական աշխատանքները ավարտվել են,
• շինարարական ընկերությունը հանձնել է շենքը շահագործման,
• կառուցապատողը (շենքի պատվիրատուն) ընդունել է այն։