Իրական շահառու են համարվում․ 

• կազմակերպության՝ ձայնի իրավունք տվող բաժնետոմսերի կամ բաժնեմասերի 20%-ից ավելին ունեցող կամ կանոնադրական կապիտալում 20%-ից ավելի մասնակցություն ունեցող մասնակիցները,
• փաստացի կամ այլ միջոցներով կազմակերպությունը վերահսկող պաշտոնատար անձինք (օրինակ՝ կազմակերպության տնօրենը, փոխտնօրենը կամ ղեկավար անձնակազմի ցանկացած ներկայացուցիչ, ով մասնակցում է կազմակերպության վերահսկմանը, սակայն բաժնեմաս չունի)։ 

Հանքարդյունաբերության և ֆինանսական ոլորտի կազմակերպությունների կողմից իրական շահառուների հայտարարագրումն ունի որոշ առանձնահատկություններ, որոնց կարող եք ծանոթանալ վիդեո-ուղեցույցներում։

Իրական շահառուների հայտարարագիրը թույլ է տալիս՝

• նվազեցնել կազմակերպությունը այլ անձանց կողմից փաստացի վերահսկելու և շահույթ ստանալու ռիսկերը, 
• բացահայտել այն անձանց, որոնք փորձում են իրավաբանական անձ օգտագործելու միջոցով իրավական խախտումներ կատարել։ 

Հատարարագիրը կարող է ներկայացնել իրավաբանական անձի գործադիր ղեկավարը կամ նրա կողմից լիազորված անձը։ 

Աշխատողների ընդունելու իրավունք ունեն ինչպես անհատ ձեռնարկատերերը, այնպես էլ իրավաբանական անձինք։

Նկատի ունեցեք, որ՝

Իրավաբանական անձանց (ՍՊԸ, ԲԸ և այլն) գործադիր տնօրենների տվյալները պարտադիր է տրամադրել կազմակերպության պետական գրանցման ընթացքում, որից հետո սահմանված կարգով նրանց պետք է գրանցել նաև հարկային մարմնում՝ որպես աշխատողների։ 

Շատ կարևոր է աշխատողների ընդունման գործընթացը կազմակերպել օրենքի պահանջներին համապատասխան։

Նախքան նոր աշխատողին ընդունելը՝       

• պարզեք, թե ինչքան աշխատավարձ կարող եք վճարել (նկատի ունեցեք, որ այն ՀՀ  նվազագույն աշխատավարձից պակաս չի կարող լինել),

• ստուգեք՝ աշխատանքի ընդունվող անձն օրինական կերպով ՀՀ-ում աշխատելու իրավունք ունի՞ թե՝ ոչ (անհրաժեշտության դեպքում ստուգեք նաև նրա դատվածության բացակայությունը),

• նախապատրաստեք աշխատանքային պայմանագիր, որտեղ հստակ կերպով պետք է ներկայացված լինեն Ձեր և աշխատողի իրավունքներն ու պարտականությունները (ցանկալի է պայմանագրի կազմելը հանձնարարել իրավաբանի),

• կազմակերպեք աշխատողին ընդունելու հետ կապված Ձեր հարկային պարտավորությունների կատարումը։  

Նոր աշխատողին ընդունելու դեպքում ոչ ուշ, քան մինչև նրա՝ աշխատանքը փաստացի սկսելու օրվան նախորդող օրվա ավարտը հարկային մարմին պետք է ներկայացնել նոր աշխատողի գրանցման հայտ։

Հայտն անհրաժեշտ է ներկայացնել առցանց եղանակով՝ հարկային մարմնի Հաշվետվությունների ներկայացման էլեկտրոնային համակարգում։

Հայտում ներառվում են աշխատանքի ընդունվող անձի մասին անհատական տեղեկություններ (անունը, ազգանունը, հայրանունը, բնակության (հաշվառման) վայրը, հանրային ծառայությունների համարանիշը (սոցիալական քարտի համարը) և օրենքով սահմանված այլ տեղեկություններ)։

Գրանցման հայտը լրացնելուց հետո անմիջապես կստանաք գրանցման հաստատումը։ 

Եթե աշխատանքի ընդունվող անձին վերաբերող տեղեկատվությունը օրենսդրությամբ համարվում է սահմանափակ օգտագործման ենթակա տեղեկատվություն, ապա տվյալ անձի համար գրանցման հայտը, ինչպես նաև եկամտային հարկի հաշվարկը հարկային մարմին է ներկայացվում ՀՀ կառավարության սահմանած կարգով:

Լիցենզիան լիցենզավորման ենթակա որևէ գործունեության տեսակով զբաղվելու իրավունքը հաստատող պաշտոնական թույլտվություն է։

Լիցենզիա ստանալով՝ Դուք կստանաք ոչ միայն տվյալ գործունեությամբ զբաղվելու թույլտվություն, այլ նաև կսահմանվեն դրա իրականացման պարտադիր պահանջներն ու պայմանները, որոնց պահպանումը կվերահսկվի սահմանված կարգով։   

Լիցենզավորված գործունեություն ծավալելով՝ Դուք կկարողանաք․

• ապահովել Ձեր գործունեության համապատասխանությունը ՀՀ օրենքին և ստանձնած միջազգային պարտավորություններին,

• բարձրացնել Ձեր բիզնեսի մատուցած ապրանքների և ծառայությունների որակը,

• պաշտպանել Ձեր սպառողների իրավունքները,  

• ճիշտ ընթացակարգով իրականացնել բիզնեսը, եթե այն կյանքի, առողջության, գույքի, պետության և հասարակության շահերի, բնության կամ մշակութային ժառանգության պահպանության տեսանկյունից վտանգավոր է։ 

Լիցենզավորման ենթակա գործունեության տեսակներով զբաղվելու իրավունք ունեն իրավաբանական անձինք, անհատ ձեռնարկատերերը և ֆիզիկական անձինք։

Լիցենզիա ստանալով՝ ֆիզիկական անձը տվյալ բնագավառում ձեռնարկատիրական գործունեություն կարող է իրականացնել միայն որպես անհատ ձեռնարկատեր` բացի օրենքով սահմանված դեպքերից։ 

Լիցենզիաները լինում են պարզ և բարդ՝ կախված նրանց տրամադրման ընթացակարգից։

Այդ տեսակների հիմնական տարբերություններն են․   

• պարզ լիցենզիան տրվում է առանց լիցենզավորող հանձնաժողովի եզրակացության,  իսկ բարդը կարող է տրվել միայն լիցենզավորող հանձնաժողովի եզրակացության հիման վրա,
• պարզ լիցենզիան կստանաք հայտը և փաստաթղթերը ներկայացնելուց 5 աշխատանքային օր հետո, իսկ բարդ լիցենզիայի տրամադրումը կարող է տևել մինչև 30 աշխատանքային օր,
• բարդ լիցենզիան կարող է տրվել նաև մրցույթով՝ այն անցկացնելով ըստ սահմանված կարգի,
• ինչպես պարզ, այնպես էլ բարդ լիցենզիաները տրվում են անժամկետ, եթե օրենքով այլ բան նախատեսված չէ,
• ռազմական նշանակության արտադրանքի ներմուծման, արտահանման կամ տարանցիկ փոխադրման և ռազմական նշանակության արտադրանքի առևտրի միջնորդական գործունեության լիցենզիաները բարդ են ու տրվում են երեք տարի ժամկետով։ Արդեն տրամադրված լիցենզիաների ժամկետը երկարաձգվում է 5 տարի ժամկետով։ 

Լիցենզիաների անհրաժեշտ տեսակները տրամադրում են տնտեսական գործունեության համապատասխան ոլորտները կարգավորող պետական մարմինները։

Լիցենզիաների վերաբերյալ տեղեկատվություն ստանալ կարող եք ՀՀ Լիցենզիաների միասնական էլեկտրոնային գրանցամատյանի միջոցով։

Լիցենզիաներն ըստ գործունեության ոլորտի տրամադրող պետական մարմինների ցանկը կարող եք գտնել e-gov.am կայքում։

Թույլտվական փաստաթղթերին և դրանք տրամադրող գերատեսչությունների ցանկին կարող եք ծանոթանալ ՀՀ պետական եկամուտների կոմիտեի կայքում։

Ամենահաճախ պահանջվող թույլտվություններից են.

• Շինարարության թույլտվություն

• Շրջակա միջավայրին առնչվող գործունեության թույլտվություններ

• Սննդամթերքի անվտանգության պահանջներ, թույլտվություններ և տնտեսվարողի ուղեցույց։