Առողջությունդ ապահովագրելու համար կարող ես ընտրել ապահովագրության հետևյալ տեսակները․   

• անհատական, 
• կորպորատիվ,
• սոցիալական փաթեթով տրամադրվող ապահովագրություն։ 

Նախքան առողջությունդ ապահովագրելը՝

• Ուսումնասիրիր ապահովագրական ընկերության կողմից փոխհատուցվող ծառայությունների ցանկը, քանի որ կարող են առաջարկվել տարբեր փաթեթներ: 

• Իմացիր, թե երբ է ակտիվանում ապահովագրական պայմանագիրը: Շատ դեպքերում գործում է սպասման ժամկետ․ այսինքն՝ փաթեթն ակտիվանում է մի քանի օր կամ նույնիսկ մի քանի ամիս անց:

• Պարզիր՝ ինչպես և երբ է կատարվում փոխհատուցումը: Սովորաբար ապահովագրական կազմակերպություններն ունեն գործընկեր հիվանդանոցներ, որտեղ բժշկական ծառայությունների համար քո փոխարեն վճարում է ապահովագրական ընկերությունը։ Այլ հիվանդանոց ընտրելու դեպքում վճարումները կատարում ես ինքդ, այնուհետև վճարման անդորրագրերը փոխանցում ես ապահովագրական ընկերությանը, որն էլ որոշում է փոխհատուցել կամ չփոխհատուցել ծախսերը:

• Պարզիր՝ կարող ես արդյոք քեզ հետ ապահովագրել նաև ընտանիքիդ անդամներին, և որքան կլինի նրանց սպասման ժամկետը։ Սովորաբար դա տևում է մինչև մեկ տարի․ այսինքն՝ տվյալ ժամանակահատվածում նրանք կարող են սպասարկվել ծառայությունների նվազագույն ծավալով, ընդ որում՝ տարբեր կազմակերություններում այդ ծավալները տարբեր են։ 

• Ապահովագրությամբ բժշկի դիմելու համար անհրաժեշտ է հայտ ներկայացնել քո ապահովագրական ընկերություն հեռախոսազանգի կամ հավելվածի միջոցով։
• Ապահովագրական ընկերությունը գրանցում է հայտդ և փոխանցում է բժիշկ-փորձագետին։ Վերջինս քեզ հետ կապ է հաստատում հեռխասազանգի միջոցով առողղջական գանգատներդ հասկանալու և ըստ փաթեթի սահմանաչափի՝ ուղղորդելու քո նախընտրելի բուժհաստատություն, որը համագործակցում է ապահովագրական ընկերության հետ։
• Այցի օրը և ժամը հաստատվելուց հետո բուժհաստատությունը քեզ ուղարկում է հաստատման մասին հաղորդագրություն SMS հաղորդագրության կամ հեռախոսազանգի միջոցով։

Պլանավորված օրը և ժամին պետք է ներկայանալ բուժհաստատություն, ընդունարանում տեղեկացնել ապահովագրության միջոցով նախապես պայմանավորված բուժզննման մասին՝ ներկայացնելով նույնականացման քարտդ կամ անձնագիրդ և ակտիվացել հերթի (էլեկտրոնային հերթի) կտրոնը՝ ըստ բուժհաստատության կանոնների։

• Եթե բուժզննման ժամանակ անհրաժեշտ են լրացուցիչ հետազոտություններ, ապա բուժհաստատությունը ուղարկում է հավելյալ հետազոտությունների հայտը քո ապահովագրական ընկերությանը։ Անհրաժեշտության դեպքում՝ դու էլ կարող ես կապ հաստատել քո ապահովագրության հետ՝ իրավիճակը պարզաբանելու համար։
• Սովորաբար ապահովագրական ընկերությունը պատասխանում է 10-15 րոպեի ընթացքում՝ հայտը հաստատելով կամ մերժելով։

• Եթե դիմել ես բժիշկի առանց ապահովագրական ընկերությանը հայտ ներկայացնելու, ապա կարող ես ստացված բուժզննության, հետազոտությունների, վիրահատության նշանակաված դեղորայքի համար ստանալ փոխհատուցում քո ապահովագրական ընկերության կողմից՝ ըստ քո ապահովագրական փաթեթի սահմանաչափի և ծածկույթի։
• Այս դեպքում դու ինքդ ես վճարում ստացված ծառայությունների համար։ Այնուհետև վճարման անդորրագրերն ու բժիշկների կողմից տրված ցուցումները էլեկտրոնային փոստի կամ հավելավածի միջոցով ներկայացնում ես ապահովագրական ընկերություն, որը ըստ քո ապահովագրական ծածկույթի և սահմանաչափի՝ որոշում է փոխհատուցել կատարված ծախսերը կամ ոչ։
• Փոխհատուցման հաստատման դեպքում գումարը փոխանցվում է ապահովագրական ընկերության կողմից քո տրամադրած բանկային հաշվեհամարին։ 

Ուշադրություն

Անհրաժեշտ է նախապես ճշգրտել՝ քանի օրվա ընթացքում կարող ես ներկայացնել նշված փաստաթղթերը, քանի որ կան սահմանված ժամկետներ։

Էլեկտրոնային դեղատոմսը էլեկտրոնային առողջապահության ԱՐՄԵԴ համակարգի միջոցով բժշկի կողմից էլեկտրոնային եղանակով դեղերի նշանակումն ու հաստատումն է։
Հաստատված դեղատոմսը առցանց հասանելի է ինչպես պացիենտի ԱՐՄԵԴ համակարգում (բջջային հավելված), այնպես էլ ՀՀ-ում գրանցված ցանկացած դեղատան համակարգում։

Դեղերը դուրս են գրվում Էլեկտրոնային դեղատոմսով, եթե դրանք՝

• տրամադրվում են անվճար կամ արտոնյալ պայմաններով,
• ունեն համակարգային ազդեցություն (ներքին ընդունման` դեղահաբ, օշարակ, դեղապատիճ և այլն, ինչպես նաև ներարկման դեղաձևեր),
• համարվում են հակավարակային` հակաբակտերիային, հակասնկային, հակամիկոբակտերիային, հակավիրուսային,
• պարունակում են իմունային շիճուկներ և իմունոգլոբուլիններ, պատվաստանյութեր, հորմոններ և միզոպրոստոլ:

Այս դեղերի առավել մանրամասն ցանկը կարող եք գտնել ՀՀ կառավարության 2019 թվականի N 1080-Ն որոշման մեջ (հնարավոր է գտնել arlis.am-ում)։ 

Պացիենտը կամ նրա կողմից լիազորված անձը (պացիենտի կողմից տրված գրավոր համաձայնության հիման վրա) կարող է դիմել դեղատուն և ստանալ դեղորայքը։

Եթե լիազորված անձը շարունակելու է հետագայում ևս գնել դեղորայքը, բժիշկը նրա անունը մուտքագրում է էլեկտրոնային համակարգ։

Էլեկտրոնային դեղատոմսով նշանակված դեղը ձեռք բերելու համար քաղաքացիները կամ նրանց կողմից լիազորված անձը կարող են մոտենալ ցանկացած դեղատուն, ներկայացնել անձը հաստատող որևէ փաստաթուղթ`

• անձնագիր,

• նույնականացման քարտ,

• կամ հանրային ծառայության համարանիշ (ՀԾՀ):

Կախված էլեկտրոնային դեղատոմսի տեսակից՝ դեղերը կարող ես ձեռք բերել՝ 

• 30 օրում, եթե ըստ դեղատոմսի՝ այն պետք է մեկ անգամ օգտագործես (միանվագ բացթողման դեղատոմսի դեպքում), 

• 180 օրում, եթե ըստ դեղատոմսի՝ այն պետք է պարբերաբար օգտագործես (բազմակի բացթողման դեղատոմսի դեպքում)։ 

Բուժման ամբողջ կուրսի համար անհրաժեշտ դեղերի ողջ քանակը կարող ես ձեռք բերել միանգամից կամ մաս առ մաս։ 

Ո՛չ։ Անժամկետ որևէ դեղատոմս դուրս չի գրվում, քանի որ ցանկացած հիվանդություն` սուր, քրոնիկ, թե քրոնիկի սրացում, պետք է հսկվի բժշկի կողմից և ենթարկվի դինամիկ հսկողության:

Կան հիվանդություններ, որոնց դեպքում նշանակվում է երկարաժամկետ դեղորայք և միանգամից 180 օրվա համար դուրս է գրվում բազմակի բացթողման դեղատոմսով:

Բժիշկը կարող է նշանակել դեղորայքը 180 օրվա համար, բայց դուրս գրել 30 օրը մեկ՝ պացիենտի առողջական վիճակի հսկողության նպատակով։ 

Անհետաձգելի կամ սիմպտոմատիկ բուժման դեղերը դեղատոմսով չեն նշանակվում:

Էլեկտրոնային դեղատոմսով դուրս գրվող դեղերը բացառապես ախտորոշումից և անհրաժեշտ հետազոտությունից հետո նշանակվող դեղերն են:

Օրինակ` բրոնխիտի կամ տոնզիլիտի դեպքում հակաբիոտիկները նշանակվում են միայն հետազոտությունից հետո, երբ բժիշկը համոզվում է, որ տվյալ ախտորոշումը բակտերիալ է և նշանակում է հակաբիոտիկ:

Այո՛։ Հնարավոր է։ Դրա համար նշվում են պացիենտի անձնական տվյալները, համակարգում ստուգվում է դեղատոմսի առկայությունը, դեղագետն ակտիվացնում է դեղատոմսը և դուրս գրում առաքվող դեղորայքը: